Di salvegera yekemîn nimêja înê ya piştî serketina Înqilaba Îslamî de, sibeha roja çarşemiyê li seatên sibê yên Îmam Xumeynî, hemû îmamên îniyê li seranserê welêt, bi melayê misilman û Mustezefên cîhanê re hevdîtin pêk anîn.
Hezretê Îmam Seyîd Elî Xamineyî di vê hevdîtinê de behsa gelek mijarên girîng kir. Yek ji girîngtirîn mijarên gotinên Îmam Seyîd Elî Xamineyî ew e ku bal kişandiye ser wê yekê ku Komara Îslamî ya Îranê li ser eksena siyaset û şaristaniya rojava, “cudakirina ol ji siyasetê” xeta redkirinê xêz dike.
Hezretê Îmam Seyîd Elî Xamineyî bal kişande ser vê yekê ku karê mezin ê Komara Îslamî ya Îranê betalkirina nasnameya bingehîn a şaristaniya rojava ye ku diruşma ‘cudakirina ol ji siyasetê’ ye, wiha got: “Bi diruşma dînê îslamê. Komarê, ji parastina xwe wêdetir, hewldanên rojavayî yên ji bo dijberiya ol û siyasetê demeke dirêj e, bi dawî bûye. Ji ber vê yekê jî mafya ku sîyonîst û sermayedar serkêşiya wê dikin û ji hêzên rojavayî yên li pêşangeha Amerîkayê pêk tê, ji vê rastiyê aciz in û bi berdewamî mijûlî hewldana derbeyê li Komara Îslamî ya Îranê ne.”
Teqezkirina Hezretî Îmam Seyîd Elî Xamineyî li ser kiryara girîng a Komara Îslamî ya Îranê di pûçkirina teoriya cudabûna ol ji siyasetê de, bi pêvajoya çend 100 salî ya cîhana rojava di warê cudabûna ol ji hikûmetê de, ku laîkbûn e, ye. ku wek rêber dibêje, wek xala navendî ya nasnameya şaristaniya rojava ye.
Ligel ku di 100 salên dawî de hukûmet an jî ramanwerên rojavayî li ser cudabûna ol ji siyasetê tekez kirine, komara îslamî bi orientasyonek nû, ango demokrasiya olî, bi navkirina awayê herî bibandor olê di warê siyasetê de, xwe dide der. li hember îdiaya kevnar a demokrasiya rojava, ango lihevnekirin û ji hev cihêbûna ol û siyasetê, xwendinê nîşan dide.
Di rastî de demokrasiya olî weke cure modêla hikûmetê ku li ser bingeha meşrûiyeta îlahî û qebûlkirina giştî ye, di çarçoveya qanûnên îlahî de, li ser eksena maf û xizmetguzariyan û ji bo geşepêdan û bilindkirina madî û manewî, rola xwe ya serwerî radigire.
Demokrasiya olî mînakek e ku li ser bingeha mekteba ku gelên Îranê pê bawer in, ji bo ku ji hundirê xweperwerdekirinê li ser bingeha şiyanên îslamî û hundirîn û birêvebirina civakê teorîyekê çêbike hatiye afirandin. Di rastiyê de mirov dikare bibêje ku demokrasiya olî cureyekî şêwazê rêvebirinê ye ku hemwelatiyên olî di çarçoveya Şerîetê de bi awayekî aktîf beşdarî jiyana siyasî dibin.
Xwedîtiya desthilatdariyê û rola bêhempa ya gel, du hêmanên sereke yên vê hikûmetê ne. Di rastî de demokrasiya olî yek ji sembolên sereke yên îmkana hemahengiya di navbera ol û siyasetê de piştî serketina inqilaba islamî û avakirina komara îslamî ye. Demokrasiya olî, ku yek ji stûnên herî girîng ên modela geşepêdana îslamî ye, bi azadiyên civakî yên ku li gorî edaletê hatine teşekirin, pê re ye.
Di rastiyê de demokrasiya olî weke alternatîfeke yekta ya li hemberî sekularîzma Rojava di rojevê de ye. Ji ber vê yekê ev lîderên rojavayî, nemaze Amerîka hêrs dike. Yek ji hewldanên herî mezin ên rojavayiyan, bi taybetî kiryarên wêranker û şoreşger ên Amerîkayê li dijî Îranê, hewla bêbandorkirina sîstema komarî û bêhêvîkirina gelê Îranê ye. Tevî vê yekê jî, geşepêdana roj bi roj Komara Îslamî ya Îranê û pêşdeçûnên wê yên berçav di warên curbicur ên siyasî, civakî, aborî, çandî û leşkerî de, wek şikestina eşkere ya kiryar û siyasetên wêranker ên rêberê Amerîkayê li dijî Îranê û serkeftina demokrasiya olî li dijî laîkiya rojavayî.