Jiyana Seyîd Muhammed Huseyîn Fadlullah
SEYÎD MUHAMMED HUSEYÎN FADLULLAH Kİ YE?
Jiyana Seyîd Muhammed Huseyîn Fadlullah
Seyîd Muhammed Huseyîn Fedlûllah di 16’ê Mijdara 1935’an (1354 Hicrî) de li bajarê Necefê yê Iraqê hatiye dinê. Xwendina xwe ya yekem li cem bavê xwe Seyîd Ebdulreuf Fedlûllah ku zana bû, wergirtiye.
Fadlullah xwendina xwe ya seretayî bi hînbûna Qur’anê û ilmên bingehîn ên Îslamî bi şêwazê medreseyê qedand. Di temenekî biçûk de li ser dersên îslamî dest bi xwendina xwe kiriye. Fadlullahê ku ji aliyekê ve ilmê xwe yê Îslamî zêde kir, bi xwendina rojnameyên Libnanî, Misir û Iraqê jî rojev dişopand.
Di 10-11 saliya xwe de bi hevalên xwe re kovara ‘Edeb’ derdixist. Berpirsiyarê kovara Edeb bû, ku salên dirêj li bajarê Necefê derdiket. Paşê gotarên bi navê ‘Banga Me’ nivîsî. Ev gotar paşê veguherî pirtûkek. Edîtoriya pirtûka bi navê ‘Peyama Me’ ji aliyê Şehîd Seyîd Muhammed Bakir Es-Sadr ve hatiye kirin.
Di sala 1966an de ji Necefê çûye Lubnanê. Di sala 1966’an de li ser banga ‘Cemiyeta Biratiya Lubnanê’ li herêma Nabaa a li rojhilatê Beyrûtê bi cih bû. Fadlullahê ku li herêma Nabaayê dest bi xebatên çandî û sohbetê kir, bi ezmûna ku li Necefê bi dest xistiye li vir xebatên xwe dewam kir.
Paşê, wî dibistanek bi navê ‘Enstîtuya Şerîeta Îslamî’ damezrand, ku bingeha Tevgera Berxwedana Îslamî ya Lubnanê danî. Şehîd Şêx Reqîb Harb ku yek ji pêşengên Hizbullahê ye derçûyê vê dibistanê ye. Fadlullahê ku ji bo jinan beşa cuda ya Enstîtuya Şerîetê ya Îslamî vekir, paşê nexweşxaneyek li enstîtuyê zêde kir.
Di sala 1975an de dema ku şerê navxweyî li Lubnanê dest pê kir, neçar ma koçî başûrê Beyrûtê bike. Li vir Fadlullahê ku mizgeft ji xwe re kiribû navend, li eksena mizgeftê hemû xebatên xwe domandin. Piştre li Şamê dibistanek bi navê Seyîde Zeyneb vekir.
Seyîd Muhammed Huseyîn Fadlullah di jiyana xwe de wek azadîxwaz û mucahîd berxwedana xwe domand. Seyîd Muhammed Huseyîn Fadlûllah ku bi Tevgerên Îslamî yên Navneteweyî û pêşengên navdar re hevdîtin pêk anî, piştgirî da hemû tevgerên azadiyê.
Fedlûllah ku di salên xwe yên li Iraqê de di Tevgera Îslamî ya ku şehîd Seyîd Muhammed Bekir Es-Sedr damezrandibû de cih girtibû, di avakirina Tevgera Berxwedana Îslamî ya Lubnanê de ku bingeha wê bi Şoreşa Îslamî ya Îranê hate danîn, bû alîkar. Bi axaftin, nivîs û têkoşîna xwe ji Tevgera Hîzbullah re bû mînak.
Seyîd Muhammed Husên Fedlûllah ku di xutbe û axaftinên xwe de teşwîqê berxwedana çekdarî li dijî Rejîma Siyonîst a Îsraîlê kir, ji bo azadiya Lubnan û Filistînê di her qadê de têkoşîn kir.
Di 8’ê Adara 1985’an de li herêma ‘Bîr El-Ebed’ a ku gelekî nêzî mala wî ye, wesayîteke bi 200 kg teqemenî barkirî ji aliyê CIA’yê ve hat teqandin. 80 kes şehîd bûn, 256 kes jî birîndar bûn. Di nava kuştî û birîndaran de gelek jin û zarok jî hene. Avahiyek 7 qatî û sînemayek hatin rûxandin. Seyîd Muhammed Huseyîn Fadlullahê ku ji bo edakirina nimêja înê diçû mizgeftê ji ber ku jinekê bala wî ji pirsan kişandibû dereng mabû û ji ber êrîşa bombeyî bi birîndarî xilas bû.
Seyîd Muhammed Huseyîn Fadlullah, diyar kir ku piştî êrîşê DYA û Îsraîl rasterast berpirsyar in û destnîşan kir ku têkoşîna wî ya li dijî hêzên mêtinger wê zêdetir bibe.
Seyîd Mihemed Huseyîn Fedlûllah hem serokekî civatê yê mezin û hem jî mele û mucahîd bû. Dibistan, jûrgeh û sêwîxaneyên wî hebûn ji bo kesên mehrûm û bindestan. Seyîd Muhammed Huseyîn Fadlullah bi xwe bi kesên ku li vir mezin bûne re eleqedar bû.
Niha li Lubnanê xwediyê 9 êtîmxaneyên mezin, 2 navendên tenduristiyê, 9 dibistan, 1 dibistana pîşeyî, 8 navendên îslamî û navendên mezin û biçûk ên ragihandin û ragihandinê ye.
Ev zanayê hêja yê umeta Îslamê di 4ê Tîrmeha 2010an de li nexweşxaneya ku lê dihat dermankirin koça dawî kir.
(BANGÊ ÎSLÂMÎ)
